‘kaldıraç’ ne demektir?
Kaldıraç, size mevcut bakiyenizin üstünde yatırım yapabilme imkanı sunmaktadır. Bir önceki bölümde değindiğimiz gibi Sermaye Piyasası Kurulunun 12.01.2016 tarihinde yayınlamış olduğu tebliğe göre; 20.000TRY ve üstünde sermayeye sahip olan Forex yatırımcıları Türkiye’de mevcut sermayelerinin EURUSD, EURTRY, USDTRY, XAUUSD, XUATRY paritelerinde 100 katı kadar, diğer paritelerde ise 50 katı büyüklüğüne kadar işlem yapabilmektedir. 20.000TRY’nin altında sermayeye sahip yatırımcılar ise tüm ürünlerde bu oranlar yarıya inmektedir. SPK’nın bu kararındaki amaç; kaldıraç konusunda yeterli bilgiye sahip olmayan yatırımcıları piyasalardaki mevcut riskten korumaktır.
En çok karıştırılan bir konu kaldıracın kar/zararı arttıran bir etmen olduğudur. Kaldıraç oranı kar ve zararı etkileyen bir parametre değildir. Kaldıracın varlığı sizin ulaşmak istediğiniz işlem büyüklüğüne daha küçük bir bakiye ile ulaşımınızı sağlamasıdır. 1:100 oranında kaldıraç kullanarak 100.000$ işlem büyüklüğüne ulaşan bir yatırımcı ile 1:5 oranında kaldıraç kullanarak 100.000USD işlem büyüklüğüne ulaşan bir yatırımcının riski aynıdır. Yatırımcının bu işlemden karı 100.000USD işlem büyüklüğü uyarınca olacaktır. Ancak olası bir zarar durumunda, zararından bakiyesi kadar sorumludur.
Örnek:
- Hesabında $1000 olan bir yatırımcı 1:50 kaldıraç ile $50.000’lık pozisyon açabilir. ($1000 x 100)
- Hesabında $10.000 olan bir yatırımcı $500.000’lık pozisyon açabilir. ($10.000 x 50)
- Kaldıraçının 1:25 olarak değiştirilmesini isteyen bir yatırımcı $1000’lık yatırımında $25.000’lık pozisyon açabilir. ($1000 x 25)
‘Pip’ ne demektir?
Pip (percentage in points); İşlemler sırasında parite fiyatında değişimler
meydana gelir. Bu değişim PİP olarak ifade edilir. Parite fiyatının değişebileceği miktarı
gösterir. Örneğin: EUR/USD=1,2850 fiyatından 1,2851 fiyatına yükselmiş ise 1 pip
değişim olmuştur. Kullandığınız kaldıraç oranına göre, pip belirli bir fiyata denk
gelmektedir. Örneğin; €/$ işlem yaparken1’e 100 kaldıraç kullanılması halinde, işlem
yaptığınız 1 pip:10 dolara denktir olmaktadır.
‘Kotasyon’ ne demektir?
Bir döviz paritesine ilişkin piyasada bulunan fiyat çiftidir. Kotasyonda döviz çifti içindeki birinci dövize ‘baz döviz’, ikincisine ise ‘karşıt döviz’ denir.
‘Spread’ ne demektir?
Yatırımcı döviz çiftini tam olarak piyasa değeriyle alıp satamaz. Döviz çifti için iki fiyat verilir (satış-alış). Bu iki fiyat arasındaki farka ‘spread’ veya ‘kur farkı/makas’ denir.
Örneğin;
EUR/USD paritesi için verilen fiyatlar 1,3560 – 1,3563 ise spread : 1,3563 – 1,3560 = 0,0003 yani 3 pip’tir
‘Alış fiyatı’ ne demektir?
Likidite sağlayıcı veya fiyat yapıcı aracı şirketin almaya razı olduğu fiyattır. Yani yatırımcının satış yapabileceği fiyatı gösterir.
‘Satış fiyatı’ ne demektir?
Likidite sağlayıcı veya fiyat yapıcı aracı şirketin satmaya razı olduğu fiyattır. Yani yatırımcının alış yapabileceği fiyatı gösterir.
Lot,Mini Lot,Mikro Lot Kavramları
Lot : Finansal piyasalarda kullanılan ve işlemin kaç birimlik olduğunu gösteren bir terimdir. Eskiden sadece hisse senetleri miktarını belirtmek için kullanırken, günümüzde finansal piyasalarda alım satımı gerçekleştirilen her yatırım aracının miktarını belirtmek için kullanılır. Lot ; bir döviz çiftinde baz dövizdeki 100.000, altında 100, gümüşte 5000 birimlik büyüklüğü ifade eder.
Lotlar miktarlarına göre sınıflandırılırlar;
Mini Lot: Bir döviz çiftinde, baz dövizdeki 10.000 birimlik büyüklüğü ifade eder. Forex piyasasında 0.1 olarak alınan işlemler mini lot işlemlerdir.
Mikro Lot: Bir döviz çiftinde, baz dövizdeki 1.000 birimlik büyüklüğü ifade eder. Forex piyasasında 0.01 olarak alınan işlemler mikro lot işlemlerdir.
‘Piyasa emri’ ne demektir?
Piyasada oluşmuş o andaki fiyattan verilen alış ya da satış emridir. Emir, aracı kurum tarafından anında yerine getirilmeye çalışılır.
‘Buy stop’ ne demektir?
Piyasada işlem görmekte olan fiyatın daha da üstünde bir fiyatla alış işlemine girmek için kullanılır. Yatırımcının belirlemiş olduğu direnç noktasının kırılması halinde piyasanın daha da yukarı gideceğine inanılması durumunda
kullanılan bir emir türüdür.
‘Sell stop’ ne demektir?
Piyasada işlem görmekte olan fiyatın daha da altında bir fiyatla satış işlemine girmek için kullanılır. Yatırımcının belirlemiş olduğu destek noktasının kırılması halinde piyasanın daha da aşağı gideceğine inanılması durumunda
kullanılan bir emir türüdür.
‘Buy limit’ ne demektir?
Fiyatın şu anki seviyesinden daha düşük bir seviyeye gelmesi durumunda aktif hale gelecek olan alış emrine denir. Yatırımcı bu emri vererek istediği fiyata düşen parite çiftinin bu seviyeden dönerek tekrar yükselişe geçeceğini
düşünmektedir.
‘Sell limit’ ne demektir?
Fiyatın şu anki seviyesinden daha yüksek bir seviyeye gelmesi durumunda aktif hale gelecek olan satış emrine denir. Yatırımcı bu emri vererek istediği fiyata yükselen parite çiftinin bu seviyeden dönerek tekrar düşüşe geçeceğini düşünmektedir.